Denizcilik Psikolojisi Derneği tarafından düzenlenen Denizcilikte Verimlilik ve İnsan Faktörü Çalıştayı’na katılan, Kuzey Marine Sigorta Kıdemli Hasar Yöneticisi Kapt. Ömer Asmalı, gemi insanlarının internette çok fazla vakit geçirmelerine rağmen başta uykusuzluk olmak üzere çeşitli şikayetleri bulunduğunu söyledi.
Gemilerde psikolojik etmenlerden dolayı meydana gelen kaza ve cinayetlerin ardından “Gemi İnsanlarında Oluşan Psikolojik ve Sosyolojik Etkiler” konusuna yoğunlaştığını belirten Kapt. Ömer Asmalı, 308 denizciyle yaptığı anket çalışmasının bazı sonuçlarını ve yeni analizlerini de katılımcılarla paylaştı.
Teknoloji yalnızlaştırdı
Teknoloji ve iletişim araçlarının çoğalmasıyla beraber denizcilerin gemilerde yalnızlaştığını belirten Asmalı, “Vardiyası biten kamarasına çekilip bilgisayar ve akıllı telefonlarına yoğunlaştı. Belki ailesi veya sevdikleriyle iletişimi hızlandı, yoğunlaştı ama bu sefer de aylarca aynı gemide yaşayacağı insanlarla sosyalleşme ikinci planda kaldı. Eskiden olduğu gibi vardiya sonrası uzun sohbetleri önermek çok iddialı ve ‘eski’ gelebilir ama denizcilik kültürünün temelinde de bu buluşmalar vardır” dedi.
Asmalı şunları söyledi :
Soyutlandıklarını görüyorlar
“Ankete katılanların yüzde 58’i interneti faydalı bulduğunu, çünkü aileleriyle hızlıca ve kolay yoldan görüşebildiklerini söylediler. Yüzde 34’ü ise sosyal medyayı aktif olarak kullandıklarını dile getirdiler. ‘Olumsuz yanları var mı?’ diye sorduğumuzda ise yüzde 30’u uykusuz kaldıklarını, yüzde 44’ü ise insan ilişkilerini soyutladığını söyledi. Aktif olarak çalışan gemi kaptanı arkadaşlarımla konuştuğumda onların da aynı durumdan rahatsız olduklarını öğrendim”
Kazaların psikolojik nedenleri
“Ankette, ‘Gemilerde insan kaynaklı meydana gelen kazaların yeterli uyuyamamak, psikolojik veya duygusal nedenleri var mı?’ diye sorduğumuzda yüzde 71 gibi ciddi bir oranla ‘evet’ cevabını aldık. Bu sonucu, gemide bireyin yalnızlaşması ve yoğun internet ve teknoloji kullanımıyla beraber uykusuz kalmasına veya duygusal değişimlerden bağımsız düşünmemek gerekiyor”
Etkili dil ve adalet beklentisi
“Ankete katılanlara karada ve denizde bir yöneticide bulunması gereken en önemli özelliği sorduğumuz zaman yüzde 24’ü uygun ve etkili iletişim, yüzde 22’si adil olması, yüzde 20’si ise motivasyon yaratabilmek”
Ayakta uyumayı yaşadım
“Daha yeni zabit olmuştum 1982’nin başı. Çok sıkı bir şekilde bir limandan diğerine çalışıyoruz. O zamanlar şimdiki gbii günlük formatlar yoktu. Dönüşte çok yorulduk. Uyumamak için yüzümü soğuk suyla yıkadım. Çay, kahve içiyorum. 12/4 nöbet tutuyorum. Bir kenara yaslandım. Birkaç dakika sonra düştüm. Düşünce uyandım. Ayakta uyumak denilen olayı ben yaşadım”
Kaçışları engellemeliyiz
“Denizde ne kadar süre devam ettirmek istiyorsunuz diye sorduğumuz zaman ise yüzde 49’u, ‘1 ile 5 yıl arasında’ dedi. Yani neredeyse en kısa sürede kaçmaya çalışıyorlar. Demek ki biz öğrencilerimize, gençlerimize denizciliği hissetiremiyoruz. Bu bile tek başına bizim verdiğimiz denizcilik eğitimini sorgulamamıza yetiyor da artıyor”
